Các công nghệ cấp đông thực phẩm phổ biến hiện nay

Hiện nay, có nhiều công nghệ cấp đông thực phẩm tiên tiến được sử dụng để bảo quản thực phẩm trong thời gian dài mà vẫn giữ nguyên được chất lượng. Dưới đây là một số công nghệ phổ biến:

1. **Công nghệ cấp đông nhanh (IQF - Individual Quick Freezing)**:
   - Đây là một phương pháp cấp đông cực nhanh, thường được dùng cho các sản phẩm nhỏ như tôm, cá, rau củ. 
   - Thực phẩm được làm lạnh nhanh dưới -40°C, giữ nguyên được cấu trúc và dưỡng chất.
   - Ưu điểm: Hạn chế tối đa sự tạo thành tinh thể băng lớn trong tế bào thực phẩm, giúp thực phẩm sau khi rã đông giữ được hương vị và chất lượng như ban đầu.

Tuy nhiên công nghệ này thường cấp đông cho những sản phẩm có kích cỡ sản phẩm nhỏ và có chi phí đầu tư lớn nên sẽ phù hợp nhiều cho các đơn vị, công ty thực phẩm quy mô lớn.

2. **Công nghệ cấp đông sâu bằng khí nitơ lỏng(Cryogenic Freezing)**:
   - Sử dụng khí lạnh từ nitơ lỏng (-196°C) hoặc carbon dioxide để làm lạnh thực phẩm.
   - Công nghệ này được dùng cho các loại thực phẩm cao cấp như thịt bò Kobe, cá hồi. 
   - Ưu điểm: Quá trình đông lạnh rất nhanh, giúp bảo quản chất lượng dinh dưỡng, màu sắc và cấu trúc thực phẩm tốt hơn.

Hiện nay, công nghệ này được sử dụng khá đa dạng cho nhiều loại sản phẩm khác nhau, đặc biệt cấp đông cho nhiều loại sản phẩm có kích cỡ lớn do nhiệt dộ cấp đông sâu nên thời gian cấp đông sẽ rất nhanh. Thời gian phổ biến là từ 30 - 60 phút/ mẻ.

Nhược điểm cơ bản của phương pháp này là chi phí đầu tư lớn và vận hành phức tạp như cung cấp khí, tanh và chỉ nên sử dụng trong vùng khu công nghiệp để tránh ảnh hưởng đến dân cư.

3. **Công nghệ cấp đông bằng không khí cưỡng bức (Blast Freezing)**:
   - Sử dụng luồng khí lạnh lưu thông mạnh với nhiệt độ khoảng -30°C đến -40°C để làm đông thực phẩm.
   - Phương pháp này thường được dùng cho thực phẩm đóng gói lớn hoặc hàng loạt sản phẩm như bánh mì, thịt, cá.
   - Ưu điểm: Tốc độ làm lạnh nhanh, tiết kiệm năng lượng và giảm thiểu tổn thất nước trong thực phẩm.

Đây là phương pháp có chi phí cấp đông thấp nhất. Khách hàng có thể sử dụng tủ cấp đông nếu với công suất cấp đông nhỏ và hầm cấp đông với công suất lớn. Phương pháp này sử dụng đơn giản và thuận tiện không đòi hỏi quả nhiều các quy trình cũng như các yếu tố phụ, môi trường vận hành. 

4. **Công nghệ đông lạnh bằng băng tải (Tunnel Freezing)**:
   - Thực phẩm được đặt trên băng tải và di chuyển qua hệ thống làm lạnh với nhiệt độ thấp, thường là -30°C đến -40°C.
   - Được dùng nhiều trong ngành công nghiệp thực phẩm chế biến với sản lượng lớn như thịt gà, cá fillet.
   - Ưu điểm: Khả năng tự động hóa cao và hiệu suất lớn.

Phương pháp này khá phổ biến tại các công ty có quy mô sản xuất lớn và công suất cao nên chi phí đầu tư khá lớn. 

5. **Công nghệ đông lạnh sử dụng từ trường (Magnetic Freezing)**:
   - Đây là công nghệ mới sử dụng từ trường để giảm tốc độ hình thành tinh thể băng trong thực phẩm, giúp duy trì tốt hơn cấu trúc và chất lượng.
   - Được ứng dụng trong các sản phẩm đòi hỏi chất lượng cao, như trái cây và rau củ tươi.

Là phương pháp còn mới trên thị trường nên chưa được ứng dụng nhiều vào sản xuất và chế biến thực phẩm.

Mỗi công nghệ đều có ưu nhược điểm và phù hợp với từng loại thực phẩm khác nhau, tùy thuộc vào nhu cầu bảo quản và chất lượng sản phẩm cần duy trì.